Türkiye’de kripto paranın geleceği, her ne kadar spekülatif bir tartışma konusu gibi görünse de gerçekte olan bu değil.
Türkiye’de kripto paranın geleceği, her ne kadar spekülatif bir tartışma konusu gibi görünse de gerçekte olan bu değil. Kripto para dünyası, her geçen gün gelişimini sürdürürken aynı zamanda geleneksel finansal yatırım araçlarına göre daha fazla ilgi görmeye devam ediyor. Kripto paraların bu denli ciddi bir yatırım aracı haline dönüşmesi ise yatırımcıların aradığı özgürlükçü yatırım yapabilme fırsatını vadediyor olmasından geçiyor. Klasik finansal yatırım araçlarına göre Bitcoin başta olmak üzere kripto para birimleri, herhangi bir merkez tarafından üretilmez, düzenlenmez ya da yönetilmez. Bu durum ise yatırımcıların sahip olduğu kripto para hesaplarında oluşabilecek olası riskleri tamamen ortadan kaldırır. Kripto para dünyasının sahip olduğu bu özellikle, yatırımcılar için son derece sıra dışı bir fırsat sunduğu gibi aynı zamanda çeşitli olumsuzlukları da beraberinde getiriyor.
İçerik Tablosu
Kripto Paralar Neden Avantajlı?
Türkiye’de kripto paranın geleceği, temel olarak iki farklı bileşen üzerinden incelenmelidir. Öncelikli olarak kripto para birimleri, beraberinde birçok açıdan insan yaşamına etki edebilme potansiyeline sahip blokzincir teknolojisi ile birlikte değerlendirilmelidir. Kripto paraların geleceğine ilişkin değerlendirilmesi gereken bir diğer alan ise finans sektörüdür.
En nihayetinde kripto para birimleri, teknoloji alanında ortaya çıkan gelişmeler nezdinde para sisteminin yenilenmesi işlevini göstermiştir. Bu durum ise en genel anlamıyla kripto para birimlerinin “geleceğin parası” olarak tanımlanması beraberinde getiriyor. Geleceğin parası olarak kripto varlıklar, kağıt paranın aksine finans ve bankacılık dünyası içerisinde de cazip fırsatlar vadeder.
Her ne kadar günümüzde EFT, FAST ve hesaba havale gibi bankacılık faaliyetleri dijital ortam üzerinden kolaylıkla yapılabiliyor olsa da bu işlemlerde onay sürecini yöneten finans kuruluşları, yani bankalar vardır. Blokzincir teknolojisi ve buna bağlı olarak kripto para birimleri ise herhangi bir otorite tarafından onaylanmaz.
Kripto varlıklarla yapılan bankacılık ya da finansal işlemlerin tamamı, blokzincir teknolojisinin sağladığı olanaklar sayesinde onaylanır. Bu durum ise klasik bankacılık uygulamalarında ortaya çıkan ve çoğunlukla para transferi gibi süreçlerde yatırımcıları yüksek komisyonla karşı karşıya bırakan olumsuzlukların ortadan kalkması anlamına gelir.
Kripto para transferleri ya da alım-satım işlemleri geleneksel finans ve bankacılık uygulamalarına göre maliyet açısından çok daha caziptir. Tüm bu durumlar göz önüne alındığında Türkiye’de kripto paranın geleceği, önlenemez ölçüde gelişime açıktır. Fakat en nihayetinde regüle edilmemiş ve devletin ilgili organlarınca düzenlenmemiş bir kripto dünyası, bazı zorluklara ve önlenemez ölçüde gelişebilecek risklere de gebedir.
Türkiye’de Kripto Paranın Geleceği
Türkiye’de kripto paranın geleceği; birçok farklı kurum tarafından incelenmiş, potansiyel durumlar gözden geçirilmiş, sektörel analizler yapılmış ve fırsatlar ya da olası aksaklıklar değerlendirilerek kripto varlıklara olan eğilim tespit edilmiştir. TBB tarafından 07.02.2022 tarihinde yayınlanan “Dijital Varlıklara Yönelik Bankacılık Açısından Genel Bakış, Potansiyel İş Modelleri ve Dijital Varlıkların Hukuki Açıdan Değerlendirilmesi” raporu, bu duruma en doğru örnektir.
İlgili raporda birçok çarpıcı detay bulunuyor. Örneğin raporda yer alan araştırmaya göre Türkiye’deki kripto piyasasının günlük işlem hacmi 736 milyon dolar seviyesinde ölçülmüştür. Bu oran, genel anlamıyla dünyada günlük olarak yapılan kripto para işlem hacminin %7’sine tekabül eder. Aynı şekilde TBB tarafından yayınlanan raporda bir başka çarpıcı detay ise kripto paraların en çok kullanıldığı ülkeler sıralamasıdır.
Satista Global Consumer Survey referansı ile raporda yer alan araştırmaya göre Türkiye; Nijerya, Vietnam ve Filipinler’in ardından tüm dünyada en çok kripto para biriminin kullanıldığı 4. ülke konumundadır. Bu durum bile Türkiye’de kripto paranın geleceği açısından son derece önemli veriler sunar.
Kripto paraların vadettiği yatırım fırsatlarının yanı sıra finans sektörü içerisinde sahip olduğu konum da dikkatle incelenmesi gereken bir alandır. Blokzincir teknolojisi ve kripto para birimleri, finans sektörü içerisinde hızla kendine yer bulmuştur. Türkiye’de Akbank ve Türkiye İş Bankası gibi birçok banka, blokzincir teknolojisi ile hizmet veren bazı hizmet sağlayıcılarla büyük ölçüde işbirliğine gitmiştir. Bununla birlikte blokzincir teknolojisine olan ilgi, bankalar ve diğer finansal kuruluşlar nezdinde her geçen gün artarak katlanıyor.
Tüm bu durumlardan anlaşılacağı üzere Türkiye’de kripto paranın geleceği, devlet eliyle yapılacak regülasyonların ardından insan yaşamının bir parçası haline dönüşebilecek düzeyde parlaktır. Kripto paralara olan önlenemez boyutlara ulaşan yatırımcı ilgisi ve blokzincir teknolojisinin birçok farklı sektörde yaygın olarak kullanılmaya başlaması, bu tespiti destekleyen en önemli örneklemlerdir.
Kripto Paraların Getirdiği Fırsatlar
Türkiye’de kripto paranın geleceği kadar önemli olan bir diğer konu da kripto varlıkların beraberinde getirdiği cazip fırsat ve avantajlardır. Bankacılık sektörünün omurgasını oluşturan SWIFT ve EFT gibi para transferi çözümleri, maliyet açısından kripto para birimleriyle yarışabilecek düzeyde değildir. Bu durum, kripto paraların getirdiği en büyük fırsattır.
Öte yandan kripto para birimlerinin nakit para taşıma alışkanlıkları üzerinde göstereceği etki; sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan bazı değişiklikleri de beraberinde getirecektir. Banka ya da diğer herhangi bir zorunlu bağlayıcıya tabii olmadan finans ya da bankacılık işlemi yapabilme avantajı, bu alandaki tüm işlemlere ulaşımı da aynı ölçüde kolaylaştırdı.
Aynı zamanda kripto paraların ve blokzincir teknolojisinin bireysel kullanımların dışında kurumsal ve kamusal alanda da birçok faydası bulunuyor. Özellikle kamuyu ilgilendiren finansa işlemlerde kripto para kullanımı, önemli ölçüde maddi ve zaman tasarrufu elde edilmesini sağlayacaktır. Ayrıyeten kripto dünyasında yapılacak düzenlemelerle, devletin bu işlemleri vergilendirerek gelir elde etmesi de mümkündür.
Kripto Paraların Vadettiği Zorluklar
Kripto paraların vadettiği zorluklar, TCMB tarafından yapılan çalışmalarla ortaya koyulmuştur. TCMB’nin kripto para işlemlerinde, ticaretinde ve yatırımında ortaya çıkabilecek olası olumsuzluklara yönelik raporu, bazı başlıklar çerçevesinde bu dijital varlıkların olası risklerini değerlendirmiştir. Bu başlıklar; terörün finanse edilmesi, dolandırıcılık ya da suça bağlı oluşan gelirlerin aklanmasına yönelik faaliyetler şeklinde sınıflandırılmıştır.
Kripto para birimleri, blokzincir teknolojisi ile çalışan borsalar üzerinden transfer edilir. Blokzincir ekosistemi ise merkeziyetsiz olarak çalışır. Merkeziyetsiz bir yapıda maddi varlıkların transfer edilmesi ve bu transferlerin takibi, klasik bankacılık uygulamalarından farklı olarak zorlayıcıdır. Fakat doğru bir düzenleme ile kripto para dünyasında oluşabilecek olası riskleri minimalize etmek ve regülasyonlarla bu dünyanın suç aleminin bir parçası olmasını engellemek oldukça mümkündür.